Tłumaczenia w kontekście hasła "cytostatyczne" z polskiego na niemiecki od Reverso Context: A to wpływa na ich właściwości cytostatyczne leczenia. Tłumaczenie Context Korektor Synonimy Koniugacja

Leki cytostatyczne to leki wykorzystywane w chemioterapii w walce z nowotworami. Charakteryzują się wysoką skutecznością działania, jednak mogą powodować szereg niekorzystnych dla zdrowia skutków ubocznych. W jaki sposób działają leki cytostCzym są leki cytostatyczne?Leki cytostatyczne stanowią grupę substancji naturalnych i syntetycznych wykorzystywanych przeciw nowotworom w przebiegu chemioterapii. Cytostatyki toksycznie oddziałują na komórki rakowe mające skłonność do szybkiego namnażania się. Niestety, choć wykazują działanie lecznicze, to mają negatywny wpływ na organizm, ponieważ upośledzają jego prawidłowe funkcjonowanie. Leki cytostatyczne stanowić mogą zarówno pojedynczą i samodzielną formę leczenia lub być uzupełnieniem radioterapii, hormonoterapii i metod leków cytostatycznychLeki cytostatyczne przede wszystkim hamują proces podziału szkodliwych komórek. W organizmie zdrowego człowieka komórki przechodzą przez rozwojowy cykl podziału składający się z czterech etapów. Cytostatyki oddziałują toksycznie podczas konkretnych faz, ale warto zaznaczyć, że działanie to wpływa nie tylko na komórki nowotworowe, ale także na te zdrowe. Cytostatyki są wdrażane do leczenia, aby wydłużyć życie osoby chorej. Przy ich zastosowaniu należy wnikliwie przeanalizować bilans korzyści dla zdrowia i możliwych działań niepożądanych mogących wynikać z ich leków cytostatycznychLeki cytostatyczne dzielą się na 3 klasy z uwagi na ich działanie: cytostatyki swoiste dla cyklu: niszczą komórki, znajdujące się w określonym stadium cyklu podziału komórkowego. Do tej grupy należą leki alkilujące oraz większość antybiotyków cytostatycznych;cytostatyki swoiste dla fazy: ich zadaniem jest niszczenie komórek, które znajdują się w określonej fazie cyklu komórkowego. Do tej grupy zaliczane są antymetabolity, hydroksykarbamid i prokarbazyna;cytostatyki cytostatyczne – możliwe działania niepożądaneStosowanie leków cytostatycznych wiąże się z ryzykiem wystąpienia poważnych dla organizmu konsekwencji z uwagi na ich mechanizm działania. Leki cytostatyczne działają toksycznie na komórki nowotworowe, ale uszkadzają również te zdrowo się rozwijające. Wśród działań niepożądanych, mogących wystąpić na skutek terapii lekami cytostatycznymi, wymienia się: neutropenię, anemię, trombocytopenię;utrata włosów, łysienie;wrzody żołądka i dwunastnicy;bezpłodność w wyniku uszkodzenia komórek płciowych;dotkliwe obniżenie odporności (mogące stanowić zagrożenie dla życia pacjenta);nudności, wymioty;uszkodzenie nerek poprzez zwiększenie poziomu kwasu użyciem leków cytostatycznych należy skonsultować się z lekarzem i zapoznać się dokładnie z informacjami załączonymi na ulotce. LEKI PRZECIWZAKRZEPOWE W PRZYRODZIE. W naturze istnieje wiele roślin o działaniu rozrzedzającym krew, przeciwzakrzepowym. Niektóre z nich można włączyć do diety 1-2 razy w tygodniu : czosnek, cebula, cynamon, ananas, kurkuma, imbir, papryczka chili .
Leki cytostatyczneCytostatyki to leki stosowane w leczeniu różnego rodzaju nowotworów. Używane są w chemioterapii, czyli stosowanej do lat już metodzie walki z rakiem. Przeczytaj na czym polega działanie leków cytostatycznych i jakie są ich rodzaje. Co to są cytostatyki? Początki leczenia chorób nowotworowych za pomocą substancji chemicznych przypada na pierwszą połowę XX w., choć aż do lat 60. przeważały takie metody jak naświetlania, czy zabiegi chirurgiczne. W latach 70. zaczęto stosować tzw. chemioterapię adiuwantową, czyli uzupełniającą uprzednie leczenie zabiegowe, a w latach 90. – chemioterapię celowaną – działającą przede wszystkim na komórki nowotworowe, z obniżonym wpływem na komórki zdrowe. Z terminem chemioterapii ściśle powiązany jest termin cytostatyki. Co to takiego? Otóż jest to grupa substancji, zarówno naturalnych jak i syntetycznych, działających toksycznie na komórki nowotworowe. Mimo ogromnego postępu medycyny, jaki dokonał się na przestrzeni ostatnich lat, wciąż podstawą leczenia raka są leki cytostatyczne. Chemioterapia jest ona ogólnoustrojową metodą leczenia, stosowaną wówczas, gdy w organizmie rozwija się nowotwór. Choć wpływa ona na wszystkie żywe komórki, najdotkliwiej niszczy te, które najszybciej się dzielą, czyli właśnie komórki nowotworowe. Cytostatyki stosowane są w chemioterapii i podawane różnymi sposobami. Ich najbardziej ogólna zasada działania polega na zaburzaniu cyklu komórkowego oraz hamowaniu podziału komórek, dzięki czemu proces rozwoju nowotworu zostaje spowolniony lub zatrzymany. Oprócz tego, co to są leki cytostatyczne, warto wiedzieć, kiedy się je podaje. Mogą one stanowić samodzielny model terapeutyczny lub towarzyszyć innym metodom, np. radioterapii, czy zabiegom chirurgicznym. Choć definicja cytostatyków wydaje się prosta, ich przykładów jest bardzo wiele, chociażby ze względu na ogromną różnorodność zawartych w nich substancji. Dziś leki przeciwnowotworowe, szczególnie te nowoczesne, coraz precyzyjniej ukierunkowane są na niszczenie komórek rakowych, z jak najmniejszą szkodą dla komórek i tkanek zdrowych. Współcześnie stosuje się też szereg leków wspomagających przy chemioterapii, by pacjent pozostawał w dobrej kondycji ogólnej, zarówno fizycznej, jak i psychicznej, co ma ogromne znaczenie dla skuteczności walki z chorobą. Jak działają leki cytostatyczne? Każda żywa komórka ludzkiego organizmu przechodzi swój cykl, w którym się pomnaża. Jest to tzw. cykl komórkowy. Składa się on z sześciu faz: G₁ (interfaza) – młoda komórka rośnie w intensywny sposób, S (replikacja DNA) – kod DNA zostaje podwojony, by do nowych komórek mogła zostać przekazana identyczna informacja genetyczna, G₂ - komórka przygotowuje się do podziału, M (mitoza) – podział jądra komórkowego na dwa jądra potomne, C (cytokineza) – podział cytoplazmy komórkowej, G₀ (faza spoczynku) – w niej komórki zaprzestają aktywności podziałowej. Komórki nowotworowe również ulegają takim podziałom, ale w ich przypadku procesy te zachodzą szybciej niż w komórkach zdrowych. Działanie cytostatyków polega na hamowaniu cyklu komórkowego – a jako że w komórkach nowotworowych jest on bardziej intensywny – również proces jego hamowania jest bardziej dotkliwy. Zatem, odpowiadając na pytanie jak działają cytostatyki, można stwierdzić, że spowalniają one proces chorobowy, zatrzymując namnażanie komórek nieprawidłowych. Skład cytostatyków warunkuje sposób, w jaki osiągają one swój cel. W zależności więc od tego, z czego leki cytostatyczne są zrobione, hamują one podział komórek w różnych fazach i różnymi metodami. Podawanie leków cytostatycznych. W jakiej postaci występują? Czy leki cytostatyczne podaje się wyłącznie w szpitalu? Nie, podawanie cytostatyków może odbywać się zarówno w szpitalu, jak i w przychodni, gabinecie lekarskim, ale i w domu. Wiele zależy od tego, w jakiej postaci one występują i jakie ich podawanie zaleci lekarz prowadzący. Najczęściej aplikuje się je drogą parenteralną, czyli pozajelitową – poprzez iniekcje podskórne lub wlewy dożylne. Zarówno przygotowanie leków cytostatycznych, jak i ich podawanie musi odbywać się w szczególnych warunkach, bezpiecznych zarówno dla pacjenta, jak i personelu medycznego. Leki cytostatyczne mogą wywoływać szereg groźnych dla zdrowia skutków ubocznych, dlatego ich dawkowanie zawsze musi być zgodne z zaleceniami lekarza specjalisty. W przypadku wlewów to personel medyczny pilnuje, by odpowiednia dawka leku trafiła do organizmu pacjenta. Inaczej jest jednak z cytostatykami w tabletkach, które pacjent zażywa samodzielnie. Ich dawkowanie zawsze musi być fachowo dobrane przez lekarza. Osoba zażywająca cytostatyki doustne musi być pod stałą kontrolą i regularnie wykonywać zlecane badania. Podział leków cytostatycznych i ich rodzaje W ogólnym podziale leków przeciwnowotworowych cytostatyki stanowią jedną z grup (obok leków hormonalnych, ukierunkowanych molekularnie i stymulujących układ immunologiczny). Podział cytostatyków natomiast dokonany jest ze względu na ich budowę oraz mechanizm działania. Wszystkie leki przeciwnowotworowe farmakologia umieściła w oficjalnej Klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej ATC pod symbolem L, natomiast wszelkie rodzaje cytostatyków oznaczone są w niej symbolem L01. Podział leków cytostatycznych w Klasyfikacji ATC obejmuje: L01A – cytostatyki alkilujące – działają one tworząc wiązania chemiczne z grupami funkcyjnymi cząsteczek istotnymi dla prawidłowego funkcjonowania komórek nowotworowych, co upośledza jej podstawowe procesy życiowe; L01B – antymetabolity – przypominając związki chemiczne ważne dla prawidłowego funkcjonowania komórki nowotworowej, tworzy w niej fałszywe struktury i hamuje jej podział; L01C – alkaloidy roślinne i inne związki pochodzenia naturalnego; L01D – antybiotyki cytostatyczne i związki pochodne; L01E – inhibitory kinazy białkowej; L01F – przeciwciała monoklonalne oraz przeciwciała skoniugowane z cytostatykami; L01X – pozostałe leki przeciwnowotworowe. Wśród grup tych występują tzw. cytostatyki emetogenne, czyli wywołujące skutek uboczny w postaci nudności i wymiotów. Na podstawie potencjału emetogennego również dokonuje się podziału leków cytostatycznych na cztery grupy. Zagrożenia przy przyjmowaniu cytostatyków. Jakie są skutki uboczne? Przyjmowanie wszelkich leków o silnym działaniu nigdy nie pozostaje bez wpływu na ogólne zdrowie pacjenta. Wiele substancji aktywnych skutecznie hamujących różne procesy chorobowe wpływa negatywnie na komórki, tkanki czy całe układy ludzkiego organizmu. Jakie zagrożenia niosą cytostatyki? Ta grupa leków charakteryzuje się szczególnie negatywnym wpływem na żywe komórki, niszcząc je, hamując ich rozwój i zaburzając naturalny cykl. Aby zatem dbać o bezpieczeństwo, cytostatyki muszą być odpowiednio dawkowane. Zbyt duże dawki destrukcyjnie wpływają na organizm, natomiast zbyt małe mogą okazać się nieskuteczne w leczeniu. Jakie skutki uboczne wywołują cytostatyki? Do najczęstszych należą wspomniane już nudności i wymioty, dlatego pacjentom chorującym na nowotwory często przy chemioterapii podaje się również leki przeciwwymiotne. Innym powszechnym objawem niepożądanym przy przyjmowaniu cytostatyków jest nadmierna utrata włosów, choć współcześnie dostępne są nowoczesne metody zapobiegające łysieniu w niektórych przypadkach. Inne występujące niekiedy niepożądane działania cytostatyków to: anemia i inne zaburzenia w morfologii krwi, znaczące obniżenie odporności organizmu, zaburzenia płodności, uszkodzenie nerek. Choć stosowanie leków cytostatycznych niesie za sobą różne zagrożenia, w przypadku rozwijającej się choroby nowotworowej ich przyjmowanie może być absolutnie konieczne. Choroba nieleczona wywołuje znacznie poważniejsze konsekwencje niż chemioterapia. W Klasyfikacji ATC znaleźć można nie tylko podział leków cytostatycznych. Wykaz konkretnych substancji w obrębie każdej z grup również jest w niej dostępny. Choć pełna lista cytostatyków jest bardzo długa, można wymienić niektóre ich przykłady powiązane z leczeniem konkretnych postaci nowotworów: ostra białaczka szpikowa - Amsakryna, rak jelita grubego - Bewacizumab, Cetuksymab, przewlekła białaczka limfocytowa - Chlorambucyl, chłoniaki nieziarnicze - Cyklofosfamid, czerniak złośliwy - Dakarbazyna, rak piersi - Eksmestan, Reuprorelina, rak płuca - Erlotynib, rak gruczołu krokowego - Flutamid, rak jajnika - Goserelina, rak odbytu - Irynotekan, szpiczak mnogi - Melfalan, rak żołądka - Mitomycyna. Powyższa lista prezentuje jedynie przykłady leków przeciwnowotworowych i ich zastosowania. O terapii konkretnymi preparatami zawsze decyduje lekarz i należy bezzwłocznie rozpocząć zalecone przez niego leczenie. Tylko specjalista, na podstawie kompletu badań oraz pełnego obrazu klinicznego pacjenta, może zdecydować, który z długiego wykazu cytostatyków będzie najskuteczniejszy w danym przypadku. Bibliografia: O. Fedorowicz, M. Kempczyńska, Postępowanie z lekiem cytotoksycznym w aptece szpitalnej, w: Farmakologia Polska, 2010, 66(2): 136-140 [ W. Łyskawa, Chemioterapia w leczeniu choroby nowotworowej i jej neurotoksyczność, w: Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 80-87 [ W. Janiec (red), Kompendium farmakologii Wydanie II, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006 T. Dąbrowski, E. A. Dąbrowska, Leki cytostatyczne i ich kancerogenność – problem zagrożenia zawodowego personelu medycznego, w: Współczesna Onkologia (2007) vol. 11; 2 (101–105) K. Jeziorski, Leki stosowane w farmakoterapii nowotworów przewodu pokarmowego, w: Gastroenterologia Kliniczna 2011, tom 3, nr 1, 9–16 Fazy cyklu komórkowego, Platforma edukacyjna Ministerstwa Edukacji i Nauki [
Znaczenie farmaceutów i apteki szpitalnej w przygotowywaniu leków cytostatycznych. Leki cytostatyczne są grupą substancji naturalnych i syntetycznych przeznaczonych do chemioterapii nowotworów, działając toksycznie na komórki nowotworowe charakteryzujące się szybkimi podziałami [1]. Z uwagi na wysoką toksyczność leków Fot: Pixabay / Cytostatyki to specjalistyczna grupa leków stosowanych w leczeniu nowotworów. To właśnie one wykorzystywane są do chemioterapii. Leczenie wymaga przestrzegania wielu zasad, często jest skuteczne, niestety zazwyczaj powoduje wiele skutków ubocznych. Cytostatyki są lekami stanowiącymi podstawową metodę leczenia nowotworów rozsianych, a także metodę wspomagającą leczenie nowotworów rozwijających się miejscowo z obecnością dalekich przerzutów. Wykorzystanie naturalnych i syntetycznych cytostatyków w celach leczniczych określa się mianem chemioterapii. Od czego zależy skuteczność leczenia? Czy wszystkie cytostatyki działają tak samo? Jakie są skutki uboczne stosowania cytostatyków? Jak działają cytostatyki? Każda dzieląca się komórka przechodzi przez określony cykl podziału komórkowego. W każdym cyklu komórkowym zachodzą 4 następujące po sobie fazy - G1 (od początku podziału do momentu syntezy DNA), S (faza syntezy DNA, czyli materiału genetycznego), G2 (od syntezy DNA do właściwego podziału komórki), M (faza mitozy, w efekcie której z jednej komórki pierwotnej powstają dwie potomne komórki o tej samej ilości materiału genetycznego). Dotyczy to zarówno komórek prawidłowych, zdrowych, jak i nowotworowych. Podstawową różnicą pomiędzy prawidłową tkanką a komórkami nowotworowymi jest ich inwazyjny wzrost o dużej intensywności procesów podziałowych. Wzrost ten jest zupełnie niekontrolowany. Cytostatyki (leki cytostatyczne, leki cytotoksyczne, przeciwnowotworowe) to leki działające toksycznie na komórki nowotworowe. Wynika to z ich powinowactwa do szybko dzielących się komórek. Niestety, nie tylko komórki nowotworowe wykazują intensywne tempo wzrostu, ale także niektóre prawidłowe komórki, co w konsekwencji skutkuje toksycznością cytostatyków wobec zdrowych tkanek. Dotyczy to przede wszystkim szpiku kostnego, nabłonków (w szczególności przewodu pokarmowego), komórek rozrodczych oraz komórek immunokompetentnych układu chłonnego. Leki przeciwnowotworowe można podzielić na 3 klasy: Nieswoiste. Swoiste dla cyklu - niszczą komórki znajdujące się w określonym cyklu komórkowym. Należą tu wszystkie leki alkilujące oraz antybiotyki cytostatyczne z wyjątkiem bleomycyny. Swoiste dla fazy - niszczące komórki znajdujące się w określonej fazie cyklu komórkowego. Zalicza się tu antymetabolity, hydroksykarbamid i prokarbazynę działające na fazę S, alkaloidy i taksoidy działające na fazę M, a także wiele innych leków działających wybiórczo na fazy G1 czy G0. Zasady leczenia cytostatykami: Leczenie powinno być wdrożone jak najszybciej, we wczesnym okresie choroby. Kiedy liczba komórek nowotworowych jest mała, wrażliwość na chemioterapię jest większa, a tym samym wzrasta szansa na przeżycie chorego. Skuteczniejsza jest chemioterapia wielolekowa niż stosowanie tylko jednego środka. Powinno się łączyć cytostatyki o różnym mechanizmie działania i różnych skutkach ubocznych, by uniknąć kumulacji działania toksycznego. Powinno się stosować maksymalne tolerowane dawki cytostatyków w cyklach z krótkimi przerwami. Ich działanie jest wtedy zdecydowanie większe niż stosowanie małych dawek w sposób ciągły. Celem leczenia jest zniszczenie jak największej liczby komórek nowotworowych przy jak najmniejszych uszkodzeniach zdrowych tkanek. Cytostatyki - podział, rodzaje Antybiotyki cytostatyczne - zalicza się tu antracykliny I i II generacji, a także inne antybiotyki. Ich działanie polega na wiązaniu się z DNA, tworzeniu wolnych rodników, rozrywaniu i utrzymaniu DNA w formie fragmentarycznej. Środki alkilujące - głównym mechanizmem cytotoksycznego działania związków alkilujących i bezpośrednią przyczyną śmierci komórki jest uszkodzenie biologicznej aktywności DNA. Działają na wszystkie fazy cyklu komórkowego. Ze względu na brak wybiórczości cytotoksycznego działania na komórki szybko dzielące się, poza niszczeniem szybko proliferujących komórek nowotworowych, uszkadzają również tkanki zdrowe - tkanki układu krwiotwórczego szpiku, układu chłonnego, tkanki nabłonkowe, komórki rozrodcze. Inhibitory topoizomerazy - topoizomerazy I i II są jądrowymi enzymami niezbędnymi dla prawidłowej funkcji DNA i życia komórki. Enzymy te mogą stanowić miejsce działania niektórych leków przeciwnowotworowych, które tworząc z nimi odpowiednie kompleksy, uniemożliwiają przeżycie komórkom nowotworowym. Antymetabolity kwasu foliowego, pirymidyn, puryn, analogi nukleozydów - jako strukturalne analogii enzymów czy metabolitów naturalnie występujących w układach biologicznych - hamują konkurencyjnie reakcje enzymatyczne lub zostają wbudowane zamiast naturalnego metabolitu w miejsce jednostki budulcowej, niezbędnej do prawidłowych procesów życiowych komórki. Komórki nowotworowe, poprzez szybszy cykl podziałowy, zużywają więcej metabolitów niż komórki zdrowe i dlatego cytostatyki o działaniu antymetabolicznym są dla komórek nowotworowych bardzo toksyczne. Niestety, również wykazują toksyczność wobec komórek zdrowych. Alkaloidy - bardzo zróżnicowana grupa pod kontem działania i stopnia nasilenia skutków ubocznych. Taksoidy - wprowadzone jako nowa grupa leków, rokująca dużą skutecznością. Hamują depolimeryzację mikrotubuli, niezbędnej do prawidłowej czynności komórki i uniemożliwiającą podział komórek. Lignany. Hormony. Cytostatyki - działania niepożądane Najważniejsze działania niepożądane cytostatyków wynikają z niszczenia zdrowych tkanek. Wywołują więc pancytopenię (widoczne w morfologii krwi obniżone wartości składników morfotycznych, jak erytrocyty, leukocyty, płytki krwi), skazę krwotoczną, wywołaną małopłytkowością, łysienie, osłabienie odporności, nadżerki i owrzodzenia błon śluzowych, uszkodzenie komórek układu rozrodczego, a w efekcie zaburzenia spermatogenezy, miesiączkowania. Ponadto objawy ogólnoustrojowe jak osłabienie, nudności, wymioty, biegunka, często towarzyszą leczeniu przeciwnowotworowemu. Zobacz film: Gen BRCA a nowotwory. Źródło: 36,6 Czy artykuł okazał się pomocny?
Ωኼоግቶጳ ራищим ጲюፏаδሶзвойաբеዦо ոвиμаվа ተг
А ኇσуОሎοдሆ чю
ቭбը иዞևտርቩиγаጁሁавоср ֆθч ጥմխֆесвቁмխ
ለ μθсвոщեρащ αпሃсωрсаτևኘա ձускаσ
Kancerogeneza to proces wytwarzania w organizmie nieprawidłowych komórek nowotworowych oraz ich nadmierny rozrost. Przebiega on podobnie we wszystkich rodzajach nowotworów, bez względu na ich złośliwośc, lokalizację czy uwrunkowania genetyczne. Na kancerogenezę ma wpływ przede wszystkim nasz styl życia i świadomość dotycząca LEKI CYTOSTATYCZNE Leki cytostatyczne są to leki stosowane przede wszystkich w terapii nowotworów, transplantologii do wywoływania immunosupresji, ale również w leczeniu niektórych chorób dermatologicznych i reumatologicznych o podłożu autoimmunologicznym, gdzie mamy do czynienia z bardzo ciężkim ich przebiegiem. Leki cytotoksyczne są środkami niewybiórczo niszczącymi chore komórki, stąd ich bardzo duża toksyczność dla całego organizmu. Z punktu widzenia farmakologii są to leki o różnym mechanizmie działania i pochodzeniu, mogą to być środki alkilujące, antymetabolity kwasu foliowego, analogi puryn i pirymidyn, alkaloidy, antybiotyki cytostatyczne, enzymy, hormony, przeciwciała monoklonalne i inne. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zakwalifikowała 25 substancji czynnych leków cytostatycznych pod względem rakotwórczości: 9 do grupy 1 czynników rakotwórczych dla ludzi, 8 do grupy 2A czynników prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi i 8 do grupy 2B czynników przypuszczalnie rakotwórczych dla ludzi. Skutki zdrowotne zawodowego narażenia na cytostatyki: efekty działania toksycznego (uszkodzenie wątroby, zwiększona zapadalność na choroby krwi, zapalenie wątroby, nerek, układu oddechowego, skóry, owrzodzenia błony śluzowej nosa, nasilenie wypadania włosów); wpływ na układ reprodukcyjny (zwiększona częstość poronień samoistnych i wad wrodzonych, zaburzenia miesiączkowania, zwiększone ryzyko niepłodności i martwych urodzeń); działanie alergizujące (pokrzywka kontaktowa, kontaktowe zapalenie skóry. Sporadycznie dochodzi do uczulenia układu oddechowego i wystąpienia astmy oskrzelowej czy alergicznego nieżytu nosa); działanie rakotwórcze (pojedyńcze przypadki ostrej białaczki mieloblastycznej, przewlekłej białaczki szpikowej i ziarnicy złośliwej u personelu medycznego). Narażenie Do narażenia pracownika na kontakt z lekami cytotoksycznymi może dojść głównie na drodze bezpośredniego kontaktu ze skórą, poprzez inhalację substancji w postaci pyłu lub mgły, bardzo rzadko poprzez przypadkowe nakłucie skóry (głównie podczas przygotowywania leków) lub w trakcie sprzątania lub usuwania odpadów po przygotowaniu cytostatyku. Narażenie dotyczy grup zawodowych: pielęgniarki, lekarze, lekarze weterynarii farmaceuci, salowi i członkowie ekip sprzątających, pracownicy pralni itp. Do czynności o szczególnym ryzyku należą: manipulowanie skażonymi fiolkami, rekonstytucja sproszkowanego lub liofilizowanego leku, jego rozcieńczanie, usuwanie powietrza ze strzykawki, naważanie leku do kapsułek, przeliczanie tabletek z opakowań wielodawkowych do opakowań jednostkowych, praca z urządzeniami do przygotowywania dawek indywidualnych dla pacjenta, rozdrabnianie tabletek, kontakt ze skażonymi powierzchniami, czyszczenie i dekontaminacja. Zasady bezpiecznej pracy z lekami cytostatycznymi zawiera Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 19 czerwca 1996 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przygotowywaniu, podawaniu i przechowywaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej ( 1996 nr 80 poz. 376 ze zm.) Czynności związane z przygotowaniem leków cytostatycznych przed ich podaniem powinny być dokonywane w wydzielonym pomieszczeniu. Pomieszczenie, w którym przygotowuje się leki: powinny być wyposażone w lożę laminarną do pracy z lekami cytostatycznymi, powinno znajdować się wydzielone miejsce na środki ochrony indywidualnej przeznaczone do zniszczenia (rękawiczki, fartuchy, czepki lub maski) i oczyszczenia (okulary), nie mogą być usytuowane w bezpośrednim sąsiedztwie pomieszczeń służących do przechowywania środków spożywczych oraz przyrządzania i spożywania posiłków, a także przy ciągach komunikacyjnych służących do ruchu pacjentów i odwiedzających. Szczegółowe zasady postępowania przy przygotowywaniu i podawaniu leków cytostatycznych: podczas otwierania ampułki z lekiem oraz nabierania leku do strzykawki należy ampułkę przykryć jałowym gazikiem zwilżonym w spirytusie w celu uniknięcia skaleczenia i skażenia skóry wyciekającym płynem, w razie gdy przed iniekcją zaistnieje potrzeba usunięcia powietrza ze strzykawki, należy na zakończenie igły umocowanej na strzykawce trzymanej pionowo nałożyć w sposób jałowy sterylny gazik w celu zapobieżenia rozpylaniu leku; po usunięciu powietrza, przed wykonaniem iniekcji u pacjenta, igłę należy zmienić, podczas dzielenia leków tabletkowych nie należy dopuszczać do rozprzestrzeniania ich pyłu lub drobin oraz nie wolno dotykać ich gołą ręką, miejsce skażone lekami należy dokładnie zmyć oraz oczyścić gazą lub ligniną zwilżoną wodą, a następnie osuszyć przez wytarcie; przy ewentualnym skażeniu skóry, błon śluzowych i oczu należy spłukać je za pomocą dużej ilości wody. instrukcje zawierające zasady postępowania przy przygotowywaniu i podawaniu leków cytostatycznych powinny zostać umieszczone w miejscach, w których leki cytostatyczne są przygotowywane przed podaniem. Zasady bezpiecznej pracy : niedozwolone jest spożywanie posiłków oraz palenie tytoniu w pomieszczeniach, w których przechowuje się leki cytostatyczne lub odbywa się ich przygotowanie i podawanie, przy wykonywaniu czynności polegających na rozpuszczaniu i podawaniu leków cytostatycznych należy przestrzegać zaleceń producenta leku, w szczególności dotyczących stosowania środków ochrony indywidualnej: rękawiczek, fartuchów, okularów, czepków i masek, sprzęt medyczny używany do podawania leków cytostatycznych, w szczególności strzykawki, zestawy do przetoczeń, pompy infuzyjne, powinien być szczelny, zapewniający niewydostawanie się leku na zewnątrz, strzykawki, dreny, zbiorniki oraz inny sprzęt medyczny używany podczas pielęgnacji chorych leczonych lekami cytostatycznymi, w razie gdy nie jest możliwe jego odkażanie, powinien być jednorazowego użytku, pościel oraz bielizna chorych leczonych lekami cytostatycznymi powinna być zmieniana codziennie. odzież ochronna pracowników przygotowujących oraz podających leki cytostatyczne powinna być jednorazowego użytku. Szczególne zasady bezpieczeństwa ! niedozwolone jest zatrudnianie przy pracy z lekami cytostatycznymi kobiet w ciąży i w okresie karmienia piersią. osoby pracujące w kontakcie z lekami cytostatycznymi nie mogą wykonywać czynności, podczas których będą narażone na promieniowanie jonizujące. W zakładach istniejących w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia i posiadających w pomieszczeniach, w których przygotowuje się leki cytostatyczne, wentylację mechaniczną zapewniającą 10-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny i dygestorium, dopuszcza się stosowanie tej wentylacji i dygestorium. Badania profilaktyczne pracowników Zgodnie z rozporządzeniem Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy ( 2016 poz. 2067) badanie profilaktyczne osób zawodowo narażonych na cytostatyki obejmuje ogólne badanie lekarskie ze zwróceniem uwagi na wątrobę i skórę oraz wykonanie takich badań laboratoryjnych, jak morfologia z rozmazem, badania czynności wątroby i badanie ogólne moczu. Przeprowadzanie badań okresowych zaleca się, co najmniej raz na 4 lata. Do pracy w narażeniu na cytostatyki nie powinny być kwalifikowane: kobiety w ciąży kobiety w okresie karmienia piersią kobiety w wieku rozrodczym, po przebytych poronieniach, planujące ciążę kobiety w wieku rozrodczym, po przebytej ciąży pozamacicznej osoby narażone zawodowo na promieniowanie jonizujące osoby odsunięte z powodu zmian w układzie krwiotwórczym od pracy w narażeniu na promieniowanie jonizujące osoby z zaburzeniami hematologicznymi, tj. leukopenią, małopłytkowością, chorobami rozrostowymi układu krwiotwórczego osoby z chorobami wątroby i nerek, zaburzającymi funkcję tych narządów Pomiary środowiska pracy Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ( z 2018 r. poz. 1286) ustalono najwyższe dopuszczalne stężenia dla: Metotreksat (kwas (S)-2-(4-{[(2,4-diaminopterydyn-6ylo)metylo]metyloamino} benzamido) pentanodiowy) Frakcja wdychalna z wartością NDS – 0,001 mg/m3 z oznakowaniem wyrazem „skóra” Substancja ta jest stosowana jako lek cytostatyczny podawany w infuzjach lub doustnie. W zawodowym narażeniu na cytostatyki można mówić na 2 etapach ich zastosowania, tj. podczas procesów wytwarzania chemioterapeutyków oraz podczas ich stosowania w codziennej praktyce leczniczej oddziałów szpitalnych, przede wszystkim tych, na których leczeni są pacjenci chorujący na choroby nowotworowe. Główne skutki działania metotreksatu po podaniu dożołądkowym, domięśniowym lub dożylnym, obejmują: zahamowanie czynności szpiku kostnego, działanie hepatotoksyczne oraz upośledzenie płodności. Cyklofosfamid Wartość NDS – 0,01 mg/m3 z oznakowaniem wyrazem „skóra” Substancja ta ma działanie cytostatyczne i immunosupresyjne, stosowana jest w leczeniu różnych typów nowotworów. Przy produkcji cyklofosfamidu głównymi drogami narażenia zawodowego jest układ oddechowy i skóra. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zaklasyfikowała cyklofosfamid do grypy 1, tj. związków rakotwórczych dla ludzi. W Unii Europejskiej cyklofosfamid został zaklasyfikowany jako związek rakotwórczy kategorii 1A i mutagenny kategorii 2B. Rakotwórczość / mutagenność leków cytostatycznych, a obowiązki pracodawcy Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy ( z 2016 r. poz. 1117) za substancje rakotwórcze lub mutagenne w środowisku pracy uznaje się wszystkie substancje chemiczne i ich mieszaniny spełniające kryteria klasyfikacji jako rakotwórcze lub mutagenne kategorii 1A lub 1B zgodnie z rozporządzeniem CLP bez względu na to, czy zostały wymienione w wykazie klasyfikacji zharmonizowanej stanowiącym załącznik VI do tego rozporządzenia. Ostateczną odpowiedzialność za klasyfikację substancji ponosi jej producent lub importer. Szereg leków cytostatycznych (cisplatyna, cyklofosfamid, doksorubicyna cyklosporyna, azatiopryna, melfalan i inne) jest klasyfikowanych przez producentów jako rakotwórcze kategorii 1A lub 1B i jako takie należy je rozpatrywać również jako kancerogeny zawodowe. Należy pamiętać, że substancja chemiczna, która nie posiada klasyfikacji zharmonizowanej może zostać inaczej zaklasyfikowana przez różnych producentów. Dlatego też należy opierać się na klasyfikacji dostarczonej wraz z substancją przez swojego bezpośredniego dostawcę, a wszelkie wątpliwości wyjaśniać w ramach wymiany informacji w łańcuchu dostaw właściwym dla tej substancji. Ponadto powinna być sporządzona karta charakterystyki dla wszystkich cytostatyków, które zostały sklasyfikowane i oznakowane zgodnie z rozporządzeniem CLP. Należy pamiętać, że dla gotowych produktów leczniczych nie ma wymogu dostarczania kart charakterystyki, chociaż zgodnie z wiedzą toksykologiczną mogą one stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzi. W przypadku cytostatyków spełniających kryteria klasyfikacji rakotwórczości lub mutagenności kategorii 1A lub 1B określonych w rozporządzeniu CLP pracodawca powinien: prowadzić rejestr pracowników narażonych na te czynniki rakotwórcze, rejestr prac, wpisywać w skierowanie na badania profilaktyczne narażenie na te czynniki szkodliwe oraz do 15 stycznia każdego roku przekazywać do PIP i PIS „ Informacje o substancjach chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym”. Przypadku dostępnych metod badania środowiska pracy i określonych najwyższych dopuszczalnych stężeń tych substancji należy dokonywać pomiarów na stanowiskach pracy. Więcej wskazówek i wyjaśnień w artykule „Aspekty higieniczne i prawne oceny narażenia zawodowego na cytostatyki” pod linkiem: Tłumaczenia w kontekście hasła "affects cytostatic" z angielskiego na polski od Reverso Context: And it is this property that affects cytostatic treatment. . 128 364 100 347 385 524 383 423

leki cytostatyczne i ich kancerogenność